Arabalara Alkol Kilidi Zorunluluğu Geliyor: Artık Araba Üflemeden Çalışmayacak

Türkiye'deki tüm arabalara alkol kilidi geliyor.

Resmi Gazete'de dikkat çeken bir karar yayınlandı. Mükerrer sayıda yayınlanan karara baktığımızda Sanayi Teknoloji Bakanlığı imzası ile araçlara yeni zorunluluk geldiği görüldü. 

Söz konusu düzenlemeye baktığımızda adının "Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin İdari Şartlar Hakkında Yönetmelik, Acil Durum Şeritte Tutma Sistemlerine İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik, Alkol Kilidi Kurulum Ön Hazırlığına İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik ile Sürücü Dalgınlık ve Dikkat Uyarı Sistemine İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik" olduğu ve söz konusu yönetmelik ile birlikte otomobillere alkol kilidi zorunluluğu geleceği bildirildi.

ALKOL KİLİDİ NEDİR?

Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede aktif olarak kullanılan alkol kilidi uygulamasında otomobil üreticileri, farklı farklı yöntemlerle hayata geçirdiği sistemle sensör ve cihazlarla arabayı sürecek kişiye alkol testi yapıyor. Yapılan basit test temiz çıkarsa araba çalıştırılabiliyor. 

Örnek olarak bakacak olursak Volvo marka araçların bazı ülkelerdeki versiyonlarında arabanın anahtarı üzerine nefes testi kurulmuş ve sürücüler buraya üfledikten sonra araç çalışabiliyor.

2024 YILINDA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

Yönetmeliğe baktığımızda düzenlemenin 7 Temmuz 2024 tarihinde yürürlüğe gireceği öğrenildi. Bu tarihten sonra satılacak her araç için bu zorunluluk geçerli olacak. Bunun yanı sıra arabalarda acil durum şeritte tutma sistemi ile sürücü dalgınlık ve uyku uyarı sistemi de olacak. Bu düzenlemelerle trafik güvenliği daha da yukarılara taşınacak. 

Düzenlemenin tam metni şu şekilde:

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:

MOTORLU ARAÇLAR VE RÖMORKLARI İLE BUNLARIN AKSAM, SİSTEM

VE AYRI TEKNİK ÜNİTELERİNİN TİP ONAYI VE PİYASA GÖZETİMİ VE

DENETİMİNE İLİŞKİN İDARİ ŞARTLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

(AB/2020/683)

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; motorlu araçlar ile römorklarının ve bu araçlara yönelik sistem, aksam ve ayrı teknik ünitelerin tip onayı için kullanılan belgelerin standart hale getirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

(2) Bu Yönetmelik; bir veya daha fazla aşamada tasarımlanan ve imal edilenler dâhil olmak üzere, karayollarında kullanımı amaçlanan M ve N kategorisindeki motorlu araçlar ve bu araçların O kategorisindeki römorklarını ve söz konusu araçlar ve römorkları için tasarımlanan ve imal edilen sistem, aksam ve ayrı teknik üniteler ile parça ve ekipmanların belgelendirilmesine ilişkin hususları kapsar.

(3) Bu Yönetmelik, 19/4/2019 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 24 üncü maddesinin dördüncü fıkrası, 28 inci maddesinin üçüncü fıkrası, 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrası, 36 ncı maddesinin dördüncü fıkrası, 38 inci maddesinin üçüncü fıkrası, 41 inci maddesinin dördüncü fıkrası, 42 nci maddesinin beşinci fıkrası, 44 üncü maddesinin beşinci fıkrası ve 45 inci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan, motorlu araçlar ve römorkları ile bu araçlara yönelik sistem, aksam ve ayrı teknik ünitelerin onaylanması için gerekli olan uyumlu şablon, model ve formatlara ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine, 12/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununun 4 üncü maddesine ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 388 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3- (1) Bu Yönetmeliğin amaçları bakımından, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 3 üncü maddesinde yer alan tanımlar geçerlidir.

İKİNCİ BÖLÜM

Şablonlara İlişkin Hususlar

Bilgi dokümanı şablonları

MADDE 4- (1) Aşağıdaki yer alan AB tip onaylarının düzenlenmesi amacıyla Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen bilgi dokümanı için bu Yönetmeliğin Ek I'inde yer alan şablon kullanılır.

a) Komple araç tek aşamalı tip onayı,

b) Komple araç karma tip onayı,

c) Komple araç çok aşamalı tip onayı,

ç) Sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tip onayı.

(2) AB kademeli tip onayı işlemlerinde Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen bilgi dokümanı için bu Yönetmeliğin Ek II'sinde yer alan şablon kullanılır.

Küçük seriler halinde üretilen araçlara yönelik AB tip onay belgeleri ve AB münferit araç onay belgeleri de dahil olmak üzere AB tip onay belgelerine yönelik şablonlar

MADDE 5- (1) AB komple araç tip onayı ile ilgili olarak bu Yönetmeliğin Ek III'ünde yer alan A Modeli, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 28 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tip onay belgesi ile aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tip onay belgesi için kullanılır.

(2) AB sistem tip onayı ile ilgili olarak bu Yönetmeliğin Ek III'ünde yer alan B Modeli, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 28 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tip onay belgesi için kullanılır.

(3) AB aksam tip onayı veya AB ayrı teknik ünite tip onayı ile ilgili olarak bu Yönetmeliğin Ek III'ünde yer alan C Modeli, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 28 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tip onay belgesi için kullanılır.

(4) Yönetmeliğin Ek III'ünde yer alan D Modeli, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 44 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen AB münferit araç onay belgesi için kullanılır.

Küçük seriler halinde üretilen araçlara yönelik ulusal tip onay belgeleri ile ulusal münferit araç onay belgelerine yönelik şablonlar

MADDE 6- (1) Yönetmeliğin Ek III'ünde yer alan A Modeli, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 42 nci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen tip onay belgesi için kullanılır.

(2) Yönetmeliğin Ek III'ünde yer alan E Modeli, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 45 inci maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen ulusal münferit araç onay belgesi için kullanılır.

Onay belgelerine yönelik numaralandırma sistemi

MADDE 7- (1) Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 28 inci maddesinin ikinci fıkrası, 41 inci maddesinin üçüncü fıkrası, 42 nci maddesinin dördüncü fıkrası, 44 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ve 45 inci maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen onay belgeleri bu Yönetmeliğin Ek IV’ünde belirtilen yönteme uygun olarak numaralandırılır.

Aksam ve ayrı teknik ünitelere yönelik AB tip onay işareti modeli

MADDE 8- (1) Yönetmeliğin Ek V'inde yer alan model, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 38 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen aksam ve ayrı teknik ünitelere yönelik AB tip onay işareti için kullanılır.

Test sonuçları sayfasına ilişkin şablon

MADDE 9- (1) Yönetmeliğin Ek VI'sında yer alan model, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 28 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen test sonuçları sayfası için kullanılır.

Test raporları formatı

MADDE 10- (1) Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen test raporları, bu Yönetmeliğin Ek VII'sinde yer alan test raporları formatı şartlarına uygun olarak düzenlenir.

Uygunluk belgelerine yönelik şablonlar ve diğer gereklilikler

MADDE 11- (1) Yönetmeliğin Ek VIII'inde yer alan şablon ve gereklilikler, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 36 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilen uygunluk belgesinin basılı (kağıt) formatı için kullanılır.

Avrupa Birliği mevzuatına uyum

MADDE 12- (1) Bu Yönetmelik, motorlu araçlar ve römorkları ile bunların aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerinin tip onayı ve piyasa gözetimi ve denetimi hakkındaki (AB) 2020/683 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ile bu Tüzükte değişiklik yapan (AB) 2022/195 sayılı Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.

(2) Bu Yönetmelik hükümlerinde herhangi bir tereddüt hasıl olması durumunda, bu Yönetmeliğin dikkate aldığı (AB) 2020/683 sayılı Konsey Tüzüğünün değişiklikleri dâhil orijinal metni esas alınır.

Yürürlük

MADDE 13- (1) Bu Yönetmelik 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 14- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.

Ekler için TIKLAYIN